Dziesięć przykazań boskich ?

Fragment książki Mauro Biglino: Biblia jakiej nie znasz. Tłumaczenie> Bogumil Filipczuk

םירבדה תרשע

( devarìm-ha aseret )

W poprzednim rozdziale wspominaliśmy że historia „kewoda” jest związana z tym okresem, w którym Mojżesz często się udawał na górę na której przebywał Elohim. W tym samym kontekście czasowym ma miejsce historia przekazania tablic prawa, które znamy po nazwą „Dziesięciu Przykazań” lub też „Dekalogu”. W dalszym ciągu naszych rozważań przekonamy się że konkretność i materialność postaci Elohima, jest zdecydowanie odmienna od wizji „boga”, jaka jest nam oficjalnie przekazywana. (…)  Hebrajskie określenie, którym nazywane są te prawa to:  עשׂרת חדבדים, (devarìm-ha aserèt, dziesięć ze słów). Zawsze jest mocno podkreślane że są to te słowa, które Bóg spisał na kamieniu (Wj 34,28; Pwt 4,13; 10,4). Na tych dziesięciu przykazaniach opierają się dwie wielkie religie: hebrajska oraz chrześcijańska, która jest tej pierwszej pochodną. (…)

W każdym bądź razie, dekalog który jest nam dzisiaj przekazywany, brzmi następująco:

Jam jest Pan, Bóg twój, który cię wywiódł z ziemi egipskiej, z domu niewoli.

1.      Nie będziesz miał bogów cudzych przede mną.

2.      Nie będziesz wzywał imienia Boga twego nadaremno.

3.      Pamiętaj, abyś dzień święty święcił.

4.      Czcij ojca swego i matkę swoją.

5.      Nie zabijaj.

6.      Nie cudzołóż.

7.      Nie kradnij.

8.      Nie mów fałszywego świadectwa przeciw bliźniemu swemu.

9.      Nie pożądaj żony bliźniego swego.

10.  Ani żadnej rzeczy, która jego jest

Jest to wersja najbardziej rozpowszechniona, która została dodatkowo uproszczona frazeologicznie, po to by można ją było zachować jak najłatwiej w pamięci. (…)

W celu zweryfikowania tego o czym rzeczywiście mówi nam Biblia, podążmy w dalszym ciągu z dosłowną jej analizą.

Jesteśmy na górze z Mojżeszem i poznajemy pierwszy zbór zasad, które Elohim przekazuje temu kto ma być jego rzecznikiem w stosunku do narodu. W Księdze Wyjścia 20, 2-17, mamy całą serię wskazań które możemy zdefiniować jako ogólne ponieważ nie są specjalnie akcentowane przez Elohima:

«Ja jestem Yahweh (Jehowa), twój Elohim».
«Nie będziesz miał innych (cudzych)- liczba mnoga w tekście!- Elohim poza Mną! »

«Nie będziesz sobie czynił żadnego wizerunku».

«Nie będziesz służył innym Elohim, ponieważ Ja jestem Elohim zazdrosny».  Zastanówmy się czy można być zazdrosnym o coś co nie istnieje? Ewidentnie istnieli także inni Elohim poza Yahweh, którzy ściągali na siebie uwagę ludu, tak jak to obrazuje cała historia podboju Ziemi Obiecanej.

«Nie będziesz wymawiał bez potrzeby imienia Yahweh, Elohima twego».- Czyli że byli też inni Elohim o innych imionach.

«Pamiętaj o dniu szabatu, aby go uświęcić. [...] Nie możesz przeto w dniu tym wykonywać żadnej pracy ani ty sam, ani syn twój, ani twoja córka, ani twój niewolnik, ani twoja niewolnica, ani twoje bydło, ani cudzoziemiec, który mieszka pośród twych bram». 
«Czcij ojca twego i matkę twoją». 
«Nie będziesz zabijał».
«Nie będziesz cudzołożył». (Nie ma tu mowy o aktach nieczystych.*)
«Nie będziesz kradł».
«Nie będziesz fałszywie świadczył».
«Nie będziesz pożądał domu sąsiada twego. Nie będziesz pożądał kobiety sąsiada twego, ani jego niewolnika, ani jego niewolnicy, ani jego wołu, ani jego osła, ani żadnej rzeczy, która należy do sąsiada twego».

W dalszym ciągu Biblii znajdujemy całą serię instrukcji dotyczących budowy ołtarza do składania ofiar, oraz cały szereg wskazówek o charakterze prawnym, dotyczących kar za różnego rodzaju przestępstwa, takich jak: zabójstwo, szkody wyrządzone innym osobom oraz ich dobrom materialnym....a, na zakończenie cały szereg różnych przepisów dotyczących całokształtu współżycia społecznego, niezbędnych do stworzenia prawdziwego cywilizowanego społeczeństwa. Powiedzmy sobie od razu, że nie ma w tym tekście wzmianki o kamiennych tablicach. Nie ma też żadnych sugestii które miałyby wskazywać na jakieś szczególne znaczenie tych przepisów, a przede wszystkim nigdzie nie zostało umieszczone określenie: „Dziesięć Słów” które miałyby identyfikować podstawowe normy Przymierza. Kamienne tablice pojawiają się później w następnych wersetach. W rozdziałach od 21 do 31* Yahweh daje dokładne wskazówki dotyczące konstrukcji sanktuarium poświęconego jego czci: budowa namiotu oraz wyposażenia składającego się z różnych elementów: mebli, ołtarzy, ogrodzenia, ubiorów kapłanów jak też ich wyświęcenia oraz doboru rzemieślników, którzy mogliby zajmować się realizacją tego wszystkiego.

Yahweh powraca jeszcze by podkreślić wagę sobotniego odpoczynku. Wymóg ten należało zachowywać zawsze, pod karą śmierci (!) za jego nieprzestrzeganie.

Natychmiast potem, werset 18 Księgi Wyjścia, rozdział 31 opowiada o tym, że Yahweh skończywszy mowę dał Mojżeszowi: 

  

Biblia nie wspomina jednak co te tablice zawierały; nie wiemy też w tej chwili, jakie były podstawowe elementy zbioru norm, o których Elohim dyskutował z Mojżeszem na górze. Oczywiście, te kamienne tablice nie mogły zawierać tego wszystkiego, co biblia opisuje w jedenastu** rozbudowanych przepisach a które w syntetycznej formie, przytoczyliśmy powyżej.

Wiemy natomiast, że Mojżesz schodzi z góry trzymając w ręku tablice, nieświadomy jeszcze tego, że jego lud pod jego nieobecność nie tracił czasu. Poświęcił bezzwłocznie ten czas na oddanie się w ręce innego Elohima, odlewając mu w złocie posąg cielca (bożka o ewidentnej konotacji egipskiej) i udowadniając tym samym że zazdrość Yahweh, tego który pretendował do pozostania ich Elohimem, nie była bezpodstawna.

Rozwścieczony tą zdradą Mojżesz, rzuca na ziemię kamienne tablice które miał w ręku i rozbija je na kawałki. Jasne jest że dokonując tego, zdawał sobie jednocześnie sprawę, że będzie mógł mieć następne, bo trudno jest sobie wyobrazić że człowiek może pozwolić sobie na zniszczenie przedmiotu tak ważnego, wyjątkowego i niepowtarzalnego jakim byłby dar boski.

Dialog z ich Elohimem odnawia się i wtedy to dochodzi do demonstracji „kewoda”, o którym mówiliśmy w poprzednim rozdziale.

Zaraz potem (zob. Wj. 34,1) Elohim rozkazuje Mojżeszowi:

  

Mogłoby wydać się to dziwne, ale Yahweh nie złości się na Mojżesza za ten jego nieprzemyślany gest. Rozbicie tablic nie stanowi oczywiście kwestii nad którą warto by było się rozwodzić. Dlatego też, ponieważ tablice te zostały już zniszczone, Yahweh zleca Mojżeszowi by ten sprawił sobie nowe, po to by móc ponownie spisać na nich to, co poprzednio zostało już napisane.

Rankiem następnego dnia Mojżesz wchodzi na górę niosąc dwie nowe płytki kamienne. Yahweh formułuje szereg przepisów poprzedzonych deklaracją o odnowieniu Przymierza (por. Wj.34, 10-26). Mówi w dalszym ciągu: „ Oto, ja zawieram Przymierze wobec całego ludu… uczynię cuda …  wypędzę przed tobą (wrogów)…” Następnie rozkazuje Mojżeszowi przestrzegać tego co mu przykazał czyli:

• nie zawierać przymierza z mieszkańcami kraju, do którego idzie;
• zburzyć ich ołtarze, stele i aszery*** i nie oddawać czci ich bogu;
• nie brać kobiet z tego kraju na żony dla synów Izraela;
• nie wykonywać bożków ulanych z metalu;
• święcić Święto Przaśników w miesiącu Abib;
• zastrzec dla Yahweh pierworodnych synów, wykupić tychże ofiarowując w zamian dary;
• sześć dni pracować a w dniu siódmym odpoczywać;
• obchodzić Święto Tygodni , pierwocin, żniwa pszenicy i Święto Zbiorów przy końcu roku;
• trzy razy w roku stawić wszystkich mężczyzn przed obliczem Elohima;
• krwi ofiar Elohima nie składać razem z kwaszonym**** chlebem, i nic z ofiary paschalnej nie powinno pozostać na drugi dzień;
• przynosić do domu Elohima najlepsze nowalijki; 
• Nie gotować koźlęcia w mleku jego matki;.

Po wymienieniu tych wszystkich szczegółowych zaleceń, Elohim mówi do Mojżesza (werset 27):

 Ostatecznie mamy jasną wskazówkę. To są te właściwe słowa, które Yahweh umieścił na tablicach, ponieważ jak on sam to potwierdza: «…na podstawie tych słów zawarłem przymierze z tobą i z Izraelem»*****. Czyli to jest właśnie Dekalog, jak to wynika ze stwierdzenia tego kto go ustanowił. Dekalog zdecydowanie mający niewiele wspólnego z aspektem duchowym a wręcz przeciwnie: mierzący w zdefiniowanie i w zachowanie warunków umowy: „Ja zobowiązuję się do zrobienia czegoś dla ciebie ale ty w zamian zrobisz coś dla mnie”… Dekalog do tego stopnia praktyczny, że troszczył się nawet o stan zdrowia narodu, który żył w prymitywnych warunkach higienicznych; wystarczy tylko pomyśleć że przykazania o takiej wadze ustalały ściśle, że nie należy gotować koźlęcia w mleku jego matki. (…)

By lepiej uwidocznić różnice przytoczymy poniżej synoptyczną wizję dwóch spisów. W kolumnie po lewej stronie mamy słowa, które niewątpliwie Yahweh sprawił by zostały zapisane na tablicach. W kolumnie po prawej stronie mamy Przykazania, które tradycja nauk religijnych wskazuje jako „Dziesięć Słów”, które te tablice miałyby zawierać.

Nie zawierać przymierza z mieszkańcami kraju, do którego idzie; zburzyć ich ołtarze, stele i aszery oraz nie oddawać czci ich bogu; Nie brać kobiet z tego kraju na żony dla synów Izraela; Nie wykonywać bożków ulanych z metalu; święcić Święto Przaśników; zastrzec dla Yahweh pierworodnch synów; sześć dni pracować a w dniu siódmym odpoczywać; obchodzić Święto Tygodni , pierwocin, żniwa pszenicy i Święto Zbiorów przy końcu roku; trzy razy w roku stawić wszystkich mężczyzn przed obliczem Elohima; krwi ofiar przeznaczonych dla Elohima nie składać razem z chlebem; przynosić do domu Elohima nowalijki;  Nie gotować koźlęcia w mleku jego matki;.

Jam jest Pan Bóg twój, którym cię wywiódł z ziemi egipskiej, z domu niewoli. Nie będziesz miał bogów cudzych przede mną. Nie będziesz brał imienia Pana Boga nadaremno. Pamiętaj, abyś dzień dzień święty święcił. Czcij ojca swego i matkę swoją. Nie zabijaj. Nie cudzołóż. Nie kradnij. Nie mów fałszywego świadectwa przeciw bliźniemu swemu. Nie pożądaj żony bliźniego swego. Nie pożądaj żadnej rzeczy bliźniego swego. Takie zestawienie znajdziemy w Pwt. 5 i w Wj. 20 ale nie mówi się tam o tym, że spis ten stanowi podstawę Przymierza.

Jak widzimy są to dwa zestawienia diametralnie odmienne. Zadajmy zatem sobie pytanie:

• Zalecenia zawarte w lewej kolumnie mogłyby być przydatne do utworzenia religii takiej jak chrześcijaństwo?

Odpowiedź jest jednoznaczna: Zdecydowanie nie!

Faktycznie jeżeli poddamy badaniu „słowa” (םירבדה), które Elohim sprawił by zostały zapisane na Tablicach Prawa jako fundament Przymierza, zauważymy że ten sojusz ma podstawy bardzo praktyczne, oraz że bazuje na normach, które mają niewiele wspólnego z powszechnie pojętą etyką: nie ma tu praw dotyczących zabijania, szanowania własności lub kobiety bliźniego… To Przymierze jest po prostu zwykłym kontraktem ustalonym między dwoma kontrahentami, z których jeden jest zdecydowanie silniejszym partnerem. Paktem, zawartym miedzy Elohimem /Anunnaki, który kazał się nazywać Jahweh, oraz rodzącym się narodem, z całą jego desperacką potrzebą wsparcia w staraniach o podbój terytorium, na którym miałby potem ten naród się osiedlić.

(…) Założyciele chrześcijaństwa, i tu możemy zakończyć, celowo ukryli cele jakie przyświecały Elohimowi, zamieniając je na ich własne. Tylko jako konsekwencja tej transpozycji kardynał Gianfranco Ravasi, (Prezydent Episkopalnej Rady Kultury przy Watykanie) mógł napisać w swojej książce zatytułowanej „500 ciekawostek wiary” że:

„Dekalog pozostanie jednak, jak mówił sam Luter, najlepszym zwierciadłem w którym możesz zobaczyć to czego ci brakuje oraz to o co musisz się starać”

Do właściwego Dekalogu stwierdzenie takie jak to powyższe, oczywiście, nie miałoby być zastosowane.

---

* Akty nieczyste zostały dodane we włoskim katechizmie i dotyczyły wszystkich bez wyjątku aktów seksualnych poza tradycyjnym stosunkiem małżeńskim. (przyp. tłum.)

**por. Wj 21-31 przyp. tłum.

***por. Wj 20, 2-17 przyp. tłum.

****z hebrajskiego ashera- Drzewo święte (przyp. tłum.)

***** chodzi o chleb drożdżowy (przyp. tłum.)

* dokładny cytat: „27 Pan rzekł do Mojżesza: «Zapisz sobie te słowa, gdyż na podstawie tych słów zawarłem przymierze z tobą i z Izraelem». 28 I był tam [Mojżesz] u Pana czterdzieści dni i czterdzieści nocy, i nie jadł chleba, i nie pił wody. I napisał na tablicach słowa przymierza - Dziesięć Słów.” (Wj. 34)